Feedback is een waardevol instrument om mensen te laten groeien in hun werk. Het kan ingezet worden door Trainers, opleiders, leraren en leidinggevenden. Om mensen ook écht te laten groeien door middel van feedback moet het zorgvuldig gebruikt worden. Onzorgvuldige feedback kan onzekerheid en/of weerstand veroorzaken.
Het doel van feedback
In een training is feedback bedoeld als middel om bij te dragen aan het leerproces. Het stelt de ander in staat zich bewust te worden van aanwezige vaardigheden of deze uit te breiden. Jouw feedback geeft de ander de gelegenheid op het eigen gedrag/handelen te reflecteren en voor zich zelf na te gaan of dit effectief is. Feedback is dus vooral voor degene bedoeld die de feedback krijgt! Hij of zij moet daar sterker van kunnen worden, het gaat er niet om je eigen gelijk te halen of je eigen zienswijze te benadrukken.
Positieve en/of negatieve feedback
Feedback kan gebruikt worden om zowel positieve punten als verbeterpunten in het gedrag en/of handelen te benoemen. Beiden zijn belangrijk maar de positieve feedback is misschien nog wel het meest! Daar zit namelijk de kracht van de ander, daar is hij/zij al goed in. Het is makkelijker te werken vanuit je kracht dan aan de gang te gaan met allerlei zaken die je zou willen bijstellen of veranderen.
Verbeterpunten kunnen gerust benoemd worden maar zorg voor een juiste balans tussen negatieve en positieve feedback. Zelf zorg ik er altijd voor dat de balans naar de positieve kant doorslaat. Niemand wordt immers vrolijk van een hele lijst met punten waarmee je aan de slag zou moeten….
Hoe geef je feedback?
- Stelregel is dat je feedback geeft op punten waar de ander ook iets mee kan. Het moet dus gaan om veranderbaar gedrag. Tegen iemand zeggen dat hij zulke donkere ogen heeft en daardoor nogal fel overkomt heeft dus weinig zin……de kleur van je ogen is moeilijk veranderbaar…..
- Het is van belang dat de feedback concreet is en over een recente gebeurtenis gaat. Maak het niet te breed, haal er geen gebeurtenissen bij vanuit het verleden… (In de zin van ‘toen deed je ook altijd al…….’)
- Feedback geef je vanuit jezelf, je bent geen doorgeef luik voor anderen.
- Tenslotte moet de ander ook bereid zijn de feedback te ontvangen. Aan die bereidheid kun je bijdragen door een veilige omgeving te creëren waarin de feedback gegeven wordt.
- Geef de ander ook altijd de kans te reageren; herkent hij/zij de feedback? Als dit niet het geval is, dan is het goed om eerst bij jezelf na te gaan of je eigen observatie wel klopt.
Wie kunnen er feedback geven?
Hier beperk ik mij tot de trainingsgroep; in een trainingsgroep kunnen zowel deelnemers als trainer feedback geven. Beiden zijn waardevol. Van belang is dat de veiligheid gewaarborgd blijft; als deelnemers worden uitgenodigd elkaar feedback te geven is het goed vooraf met hen de feedbackregels door te nemen. Meestal geef ik heel expliciet de boodschap mee dat deelnemers een feedback lijstje moeten maken van een aantal positieve punten en maximaal één verbeterpunt.
Een methodiek voor het geven van feedback
Er bestaan vele methodieken voor het geven van feedback. Kies er vooral één uit die goed bij jezelf past, waar jij mee overweg kunt. Eén methodiek die ik heel prettig vind om mee te werken is het GRET.
Gedrag: | Zo concreet mogelijk; wat heb je gezien, gehoord. |
Resultaat: | Wat is/was het effect van dit gedrag op de korte termijn? Voor de persoon zelf, voor collegae, voor jou als leidinggevende, voor de organisatie? Herkent de ander dit? |
Effect: | Wat is/was het effect van dit gedrag op de langere termijn? Voor de persoon zelf, voor collegae, voor jou als leidinggevende, voor de organisatie? Herkent de ander dit? |
Toekomst: | Wat moet er voor de ander gebeuren om het gedrag bij te (kunnen) stellen? Wat heeft hij nodig aan kennis, vaardigheden, randvoorwaarden, ondersteuning, etc. |
Sterker de deur uit!
Als het goed is gaan mensen door de feedback sterker de deur uit. Zij weten waar hun sterke kanten liggen en hebben misschien ook nog één of twee verbeterpunten waar zij aan kunnen/willen werken. Op deze manier is feedback is een cadeautje en niet iets waar deelnemers bang voor hoeven te zijn!